LucynaWeroniczak
„Zdolność uczenia się szybciej od swojej konkurencji może być jedyną długotrwałą przewagą, jaką nad nimi posiadasz.”
de Gaus Arie
Prowadzenie biznesu w obecnych czasach jest wyzwaniem niezwykle trudnym. Wielość, szybkość i często nieprzewidywalność czynników wpływających na efektywność firmy powoduje, że szukamy takich rozwiązań, które zwiększą nasz wpływ w przewidywany sukces firmy. W literaturze można znaleźć sposoby zwiększające nasze szanse rynkowe. Są to:, rynkowy produkt, jakość, innowacyjność, wydajność, szybkość reagowania na sytuacje rynkowe. Inni piszą o kompleksowym zarządzaniu jakością, o zwiększaniu kluczowych kompetencji pracowników, o poprawie innowacyjności i produktywności. Jednak bez względu na różnice sformułowań chodzi o powiązanie indywidualnego rozwoju wszystkich członków organizacji z lepszym, osiąganym przez nią wynikiem ekonomicznym, czyli tworzeniem tzw. „organizacji uczącej się”. (M. Senge, Piata dyscyplina, 2008r.)
Organizacja ucząca się to sposób myślenie, że podstawą biznesu, oprócz rynnowego produktu lub usługi jest pracownik otoczony wysoką kulturą organizacyjną. Pracownik, który zna cele organizacji, rozumie swoje miejsce i rolę. Ma zadania i narzędzia. Zna procedury i potrafi się komunikować. Firma motywuje go do rozkwitu talentów i wykazania się dla rozwoju własnego i organizacji. To też wzajemna, permanentna wymiana wiedzy.” Domeną wiedzy jest mówić, przywilejem mądrości – słuchać.” ( O. W. Holmes).
To także taki sposób zarzadzania ludźmi, który pozwala na zaangażowanie i samodzielność. „Wolę zawsze człowieka przekonać, że powinniśmy iść razem. Jeśli mi się uda, mam go z sobą na stałe. Jeśli go zmuszę, będzie ze mną, dopóki będzie się mnie bać, później natychmiast mnie porzuci.” Dwight Eisenhower . Mam tu na myśli kooperatywny styl zarządzania – sposób pracy z ludźmi, który pozwala wykorzystywać im w pełni swoje kompetencje, talenty i uczy odpowiedzialności. Jak mówił Generał George S. Patton: „Nigdy nie mów ludziom, jak mają robić, a zaskoczą cię pomysłowością.” Ten sposób zarządzania wymaga liderów, który zaczynają od mistrzostwa osobistego, aby dzieląc się wiedzą i umiejętnościami pociągać za sobą innych.
Żeby osiągnąć ten poziom rozwoju firmy i kompetencji pracowników trzeba się permanentnie uczyć. Dawno minęły czasy, gdy najważniejszym szkoleniem w firmie był kurs BHP. Szkolenia, warsztaty rozwojowe, coaching indywidualny, grupowy, to codzienność w wielu działających prężnie firmach
Dzisiaj wiele osób pracujących w sektorze publicznym i prywatnym coraz częściej uważa koncepcję „organizacji uczącej się” za idealny wzorzec struktury i zachowań organizacji XXI wieku. Jeden z głównych twórców koncepcji organizacji uczącej się Peter Senge, twierdzi, że każda organizacja- mała, średnia, czy duża – będzie musiała stworzyć własny jej wzorzec, żeby dobrze funkcjonować. Tylko osoby, które aktywnie kierować będą swoim procesem uczenia się, mają szansę na sukces.
Organizacja ucząca się oparta jest o rozwój kompetencji, czyli połączenia wiedzy umiejętności i odpowiednich postaw. Żeby pozyskać nowe wiadomości wystarczy przeczytać książkę, artykuł w internecie, ale żeby potrafić to zastosować w działaniu i mieć odpowiednią ku temu motywację, z tym jest trudniej. Jak mówią trenerzy, trudno nauczyć się jazdy na rowerze z książki, a jeszcze trudniej przy jej pomocy wygrać wyścig kolarski. Książki są oczywiście w procesie kształcenia kompetencji potrzebne, ale często niewystarczające. I tu wkracza na scenę trener. Trener- szkoleniowiec to osoba kształtująca kompetencje. Można przeczytać w literaturze, jakie zachowania zwiększą skuteczność sprzedaży, ale to na warsztacie z trenerem nauczysz się jak je stosować w kontakcie z klientem.
Oczywiście trener, trenerowi nie równy. Żeby zdobyć ten zawód trzeba przejść cykl szkoleń, często długi i żmudny, a także mieć wiele doświadczeń i z zakresu umiejętności biznesowych, społecznych, ale też psychologicznych, socjologicznych i pedagogicznych.
Kim jest idealny trener?
To osoba, której kompetencje merytoryczne, jak i dydaktyczne są na wysokim poziomie. Szkolenia z takim trenerem to doświadczenie rozwoju i czysta przyjemność. Osiąga on zakładane cele, zaś uczestnicy przekonują się do tej formy podnoszenia kwalifikacji. Trener idealny pasjonuje się tym, co robi, lubi pracować z ludźmi i cieszy go możliwość aktywnego dzielenia się swoją wiedzą. Taki trener bada i doskonale wyczuwa potrzeby grupy. Ma umiejętność angażować uczestników do procesu uczenia się. Zachowuje odpowiednie proporcje pomiędzy stwarzaniem dobrej atmosfery pracy, a systematyczną realizacją zaplanowanego materiału.
Ważnym kryterium oceny trenera jest jego specjalizacja. Są trenerzy, którzy szkolą w zakresie biznesu, inni kształtują głównie kompetencje społeczne, jeszcze inni pomagają zdobywać kompetencje niezbędne w organizacjach pozarządowych. Znam trenerów kształcących samorządowców, uczących przedsiębiorczości i rozwijających kompetencje wychowawcze. To, co ważne, to to, żeby mieli kwalifikacje do łączenia umiejętności merytorycznych i psychologicznych. Trudno sobie wyobrazić, że trener biznesu nie zna się na biznesie, a trener uczący umiejętności wychowawcze nie zna się na pedagogice. Właśnie takie połączeni daje szanse na dobrego fachowca.
Jak widać dobry trener to podstawa skutecznego szkolenia i polepszania efektywności pracy. Skąd wiedzieć, jakiego trenera wybrać?
- Przejrzeć życiorys zawodowy. Tam zwrócić uwagę na wykształcenie, szkolenia podstawowe ( szkoły trenerów) kursy i treningi. Trener powinien cały czas się szkolić i rozwijać swoje kompetencje. Ważnym elementem pracy nad swoim warsztatem są superwizje. Oznacza to, że inny trener, często bardziej doświadczony czuwa nad standardami jego pracy. Istotny jest także przebieg pracy zawodowej i zakres prowadzonych przez niego szkoleń.
- Rekomendacje. To informacja o opinii pracodawców, a czasami uczestników szkoleń. Może jest to mało wiarygodne źródło informacji o trenerze ( często są to ogólnie sformułowanie pochwały), ale wskazują na miejsca i zakres szkoleń.
- Certyfikacja. To bardzo ważna informacja o kompetencjach trenerskich. Jest kilka ważnych miejsc certyfikacji, w których badane jest przygotowanie trenera do pracy warsztatowej. Większość certyfikacji zakłada odpowiednią ilość godzin szkoleń, doświadczeń i superwizji. Jeśli uzyskuje się rekomendację, oznacza to, że kompetencje trenera zostały zweryfikowane. Ważne miejsca weryfikacji to: Polskie Towarzystwo Psychologiczne, Polska Izba Firm Szkoleniowych, Stowarzyszenie Trenerów Organizacji Pozarządowych, Wszechnica Uniwersytetu Jagiellońskiego, Grupa TROP, Matrik.
Jak widać trzeba poświęcić sporo pracy, aby zdobyć wysokie kompetencje w tym zawodzie i być certyfikowanym trenerem. Jednak tylko takich trenerów warto zatrudniać, żeby uzyskać oczekiwane, najwyższe efekty szkolenia swoich pracowników. Źle przeprowadzone szkolenie, to nie tylko wydatek i strata czasu, to także zniechęcony, zdezorientowany pracownik. Tego nie chce żaden pracodawca. Po dobrym szkoleniu pracownicy nie tylko potrafią wykorzystać nowe umiejętności w pracy, ale często są bardziej otwarci na własny rozwój i dalsze kształcenie. Ważnym dodatkowym efektem pracy kompetentnego trenera jest poprawa relacji i atmosfery między pracownikami firmy.
Zachęcam do rozwoju organizacji poprzez uczenie się…. uczenie się od najlepszych i na najwyższym poziomie.
Autor: Lucyna Weroniczak – trener , superwizor rekomendowany przez PTP
